27/03/2022

DZIEŃ TEATRU

  

MIĘDZYNARODOWY
DZIEŃ TEATRU 

obchodzony jest  27 marca


Obchody Światowych Dni Teatru mają na celu promocję i międzynarodową wymianę informacji na temat teatru, pobudzenie kreacji i zwiększenie współpracy ludzi teatru; uświadomienie opinii publicznej wagi sztuki i artystycznej kreacji w życiu codziennym, w celu wzmocnienia przyjaźni i więzi międzyludzkich.

Teatr to rodzaj sztuki widowiskowej, w której aktor lub grupa aktorów na żywo przedstawia sztukę dla zgromadzonej publiczności. Terminem teatr określa się też sam spektakl teatralny lub budynek, w którym odgrywane jest przedstawienie.

Spektakl lub widowisko teatralne (fr. spectacle, łac. spectaculum) to pojęcia kryjące za sobą utwór dramatyczny lub inne dzieło sztuki teatralnej odegrane przez aktorów przed zgromadzoną w tym celu publicznością. Widowisko teatralne stanowi efekt połączenia różnych sztuk – literatury, sztuki aktorskiej, muzyki, choreografii. Koordynatorem i właściwym twórcą widowiska teatralnego jest przeważnie reżyser.


Źródło: https://sp39kielce.pl/aktualnosci/miedzynarodowy-dzien-teatru-2/

26/03/2022

Dzień Dobrego Łotra

 

w Polsce znany jako

Dzień Janosika

Dzień Janosika, czyli łotra-rozbójnika, który rabował bogatym i rozdawał biednym. Bohater słowackich i polskich legend, to postać autentyczna. Juraj Jánošík żył w latach 1688-1713. Najprawdopodobniej brał udział w powstaniu antyhabsburskim Franciszka Rakoczego, które wybuchło w 1703 r. na ziemiach węgierskich. W 1708 r. wrócił do rodzinnej wsi, aby zająć się gospodarstwem, ale wkrótce potem wstąpił do armii austriackiej. Tam poznał niejakiego Tomáša Uhorčíka, który był harnasiem zbójników karpackich. W październiku 1710 r. Jánošík pomógł mu uciec z więzienia, a w następnym miesiącu sam zdezerterował i przystał do jego zbójeckiej bandy. Zbójecka działalność Jánošíka trwała do wiosny 1713 r.

Na Słowacji był postrzegany na dwa sposoby: jako pospolity bandyta oraz jako szlachetny zbójnik; natomiast w Polsce znana była tylko ta wersja pozytywna.

Święto Dobrego Łotra odnosi się jednak do jednego ze złoczyńców, którzy zostali ukrzyżowani wraz z Chrystusem. Apokryficzny Święty Dyzma był tym, który przed śmiercią zdążył wyrazić szczerą skruchę i doznał odpuszczenia grzechów. 

Od roku 2009, kiedy przez Konferencję Episkopatu Polski dzień 26 marca został ustanowiony jako Liturgiczne Wspomnienie Dobrego Łotra i Dzień Modlitw za Więźniów, Kościół Katolicki zanosi w tym właśnie dniu modlitwy, aby osoby pozbawione wolności dostąpiły łaski Miłosierdzia Bożego.


Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Juraj_J%C3%A1no%C5%A1%C3%ADk

25/03/2022

AKCJA POD ARSENAŁEM

 

 AKCJA POD ARSENAŁEM

26 marca 1943

W tym roku 79 rocznica wydarzeń 

opisanych w "Kamieniach na szaniec"



78 lat temu pod Arsenałem rozegrała się akcja odbicia więźniów z transportu z siedziby gestapo przy al. Szucha na Pawiak. Wśród więźniów był Jan Bytnar "Rudy". Akcja udała się, jednak w wyniku wcześniejszych drastycznych przesłuchań "Rudego" oraz ran odniesionych w akcji przez Macieja Dawidowskiego "Alka" obaj zmarli cztery dni później, 30 marca 1943 roku. Pochowani są we wspólnej mogile na Powązkach Wojskowych.




Tadeusz Zawadzki "Zośka" ciężko przeżył śmierć przyjaciół. Spisał wspomnienia o nich, tytułując je "Kamienie przez Boga rzucone na szaniec". Sam zginie trzy miesiące później w akcji "Taśma". Wspomnienia "Zośki" posłużyły Aleksandrowi Kamińskiemu do napisania "Kamieni na szaniec", które już w 1944 roku stały się lekturą Szarych Szeregów.



Źródło: Towarzystwo Przyjaciół Warszawy

24/03/2022

DNI ŻYCIA

 24 marca to Narodowy Dzień Życia

25 marca to Dzień Świętości Życia









Można mieć ciekawą pracę, miliony na koncie i świetnych przyjaciół, ale tak naprawdę to rodzina powinna stanowić dla każdego człowieka źródło szczęścia, być oparciem w każdej chwili. Obchodzony 24 marca Narodowy Dzień Życia ma właśnie na celu promowanie rodziny jako podstawowej komórki społecznej.

25 marca obchodzony jest Dzień Świętości Życia ustanowiony w celu podkreślania nadrzędnej wartości życia ludzkiego. Do zainicjowania takiego święta zaapelował Jan Paweł II.


ETAPY ROZWOJU CZŁOWIEKA:

1. Okres prenatalny: 0-9 m.ż. (od poczęcia do narodzin)                        Ja jestem

--------------Narodziny-------------------

2.  okres noworodkowy: od narodzin do 1 m.ż.

3. Okres niemowlęcy: od narodzin do 1 r.ż.

4. Okres poniemowlęcy: od 1 r.ż. do 3 r.ż.

5. Wczesne dzieciństwo: 2, 3 r.ż. do 6, 7 r.ż.

6. Średnie dzieciństwo: 6, 7, r.ż. do 11, 12 r.ż.

7. Okres dorastania: 11, 12 r.ż. do 17, 18, 20 r.ż.

8. Wczesna dorosłość: 17, 18, 20 r.ż. do 40, 45 r.ż.

9. Średnia dorosłość: 40, 45 r.ż. do 60, 65 r.ż.

10. Późna dorosłość/starość: 60, 65 r.ż. do śmierci

--------------Śmierć--------------------

11. ???

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką

obchodzimy 24 marca

24 marca 1944 r. w wyniku donosu niemieccy żandarmi rozstrzelali rodzinę Ulmów: ciężarną Wiktorię i Józefa oraz ich 6 dzieci. Wraz z nimi zginęło 8 ukrywanych przez nich Żydów.  W 2017 r. z inicjatywy Prezydenta RP upamiętniono rocznicę śmierci rodziny Ulmów z Markowej przez ustanowienie tego dnia Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.

Instytucje w szczególny sposób zajmujące się tą tematyką to: 

Muzeum Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej

Jest to pierwsza w Polsce placówka muzealna zajmująca się tematyką ratowania ludności żydowskiej na okupowanych ziemiach polskich podczas Zagłady. W 2017 r. minister kultury prof. Piotr Gliński podjął decyzję o współprowadzeniu Muzeum w Markowej. Podpisanie umowy zapoczątkowało działalność Muzeum jako samodzielnej instytucji kultury. Dotychczas funkcjonowało ono jak oddział Muzeum – Zamku w Łańcucie.

Kładąc nacisk na współczującą i ofiarną postawę Polaków wobec cierpienia Żydów podczas II wojny światowej, nie zapomniano o niechlubnych aspektach w stosunkach polsko-żydowskich podczas okupacji niemieckiej. MPRŻ jest ważnym głosem w dyskusji na temat postawy Polaków wobec Zagłady.

Instytut Pileckiego

Instytut Pileckiego przywraca pamięć o Polakach ratujących Żydów realizując projekt „Zawołani po imieniu”. Odkrywane przez naukowców w archiwach, zapomniane historie przywracane są lokalnym społecznościom i całemu krajowi, a ich bohaterowie upamiętniani są kamieniami z tablicami, odsłanianymi w miejscach zdarzeń. W centrum zainteresowania są zamordowani bohaterowie, ale także ich osierocone rodziny, ponieważ to one do dziś ponoszą konsekwencje okrucieństwa niemieckiego okupanta i to one przechowały pamięć o heroizmie swoich matek, ojców, braci, dziadków…

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Muzeum POLIN upamiętnia Polaków ratujących Żydów podczas Zagłady w ramach projektu „Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci”. Na portalu „Polscy Sprawiedliwi” (https://sprawiedliwi.org.pl/) Muzeum udostępniło niemal 1000 historii pomocy, a w związku z 76. rocznicą zbrodni w Markowej i obchodzonym Dniem Pamięci, instytucja przygotowała specjalną odsłonę portalu. Muzeum zachęca do przesyłania opowieści o pomocy niesionej Żydom podczas II wojny światowej.

Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej

Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej – w ramach Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką - przedstawia nieznaną historię dwóch mieszkanek Zatora - Władysławy Ochwat Wrażeń i Marii Hajdo Wieliczko, które z narażeniem życia pomogły żydowskiej dziewczynce – Noemi Berter. Pierwsza z nich w ubiegłym roku została uhonorowana medalem i dyplomem „Sprawiedliwej wśród Narodów Świata”. Zaangażowanie ludności z terenu ziemi oświęcimskiej w pomoc więźniom KL Auschwitz- Birkenau było ogromne. Dzięki publikacji pt. „Ludzie dobrej woli” pod red. Henryka Świebockiego został przedstawiony wykaz 1200 osób z tego obszaru, które pomagały więźniom w czasie istnienia obozu, jak i po jego likwidacji. Lista nazwisk nie została zamknięta. W relacjach mieszkańców ziemi oświęcimskiej można usłyszeć, że pomagali wszystkim potrzebującym więźniom bez względu na narodowość - ważny był człowiek.


Żródło: https://www.gov.pl/web/sport/narodowy-dzien-pamieci-polakow-ratujacych-zydow-pod-okupacja-niemiecka


22/03/2022

Światowy Dzień Wody

 


obchodzimy 22 marca

To również święto pracowników gospodarki wodnej, którzy na co dzień dbają o zasoby wodne kraju. To ich misja, pasja i wielka odpowiedzialność. 


Doskonale wiemy, że woda jest ważna w każdym aspekcie współczesnego życia, a zachowanie jej zasobów jest kluczowe również dla przyszłych pokoleń, zwłaszcza w dobie zmieniającego się klimatu i kurczących się zasobów wodnych przy jednoczesnym zwiększaniu się populacji kraju i świata.

Powodzie i susze zawsze występowały na terenie Polski. Na przemian przychodziły i przychodzą lata suche i bardziej mokre. Jednak obecnie notujemy zmianę struktury opadów. Bezśnieżne zimy i nawalne deszcze w miesiącach wiosenno-letnich. W niektórych rejonach Polski – na Kujawach, w Wielkopolsce czy na Dolnym Śląsku, opady stanowiły 50% normy wieloletniej.  Zmiany klimatyczne są wielkim wyzwaniem dla współczesnej gospodarki wodnej. 

Łagodzenie skutków suszy to dziś wielkie wyzwanie. Polega przede wszystkim na poprawie warunków retencji, wykorzystaniu możliwości środowiska przyrodniczego, budowie wielozadaniowych zbiorników wodnych, promowaniu rozwiązań zatrzymujących wody przy użyciu urządzeń technicznych np. w miastach. 

Dla poprawy warunków, tam gdzie jest to możliwe, trzeba przeprowadzać renaturyzację rzek i odtwarzać mokradła. 

Przede wszystkim jednak trzeba gromadzić wodę w środowisku poprzez tworzenie różnego typu zbiorników wodnych. Budowa zbiorników retencyjnych to jedno z kluczowych rozwiązań pomocnych w niwelowaniu skutków zarówno deficytu wody, jak i w okresach wezbrań spowodowanych gwałtownymi opadami. Wobec nasilających się zmian klimatu jest to najskuteczniejsze rozwiązanie, aby zapewnić właściwą ilość wody niezbędnej dla ludzi, gospodarki i środowiska. Obecnie w Polsce retencjonujemy zaledwie 6,5% wody. Celem gospodarki wodnej jest dwukrotne zwiększenie retencji do 2027 roku. Potem zapewne pojawią się kolejne założenia, bo retencję w Polsce trzeba stopniowo zwiększać.


Źródło: Zespół Komunikacji Społecznej, PGW Wody Polskie


21/03/2022

SPOTKANIE AUTORSKIE

Dziś, z okazji pierwszego dnia wiosny, 

gościliśmy w bibliotece 

Panią Edytę Kępkowicz

autorkę książki "Prawdziwe skarby".

Pisarka opowiedziała uczniom klas 1-3 o przyrodzie, ekologii, więzach rodzinnych, 

a także o tym, jak powstaje książka - od pomysłu po realizację projektu.

fragment książki

Na koniec uczniowie mogli zakupić książkę autorki 
wraz z osobistą dedykacją i autografem.


DZIEŃ WIOSNY

 Po trzymającym w styczniu i lutym mrozie, marzec jest zapowiedzią wiosny. Aby ta zagościła na ziemi, należało odprawić pewne obrzędy, dzięki którym cały kolejny cykl życia miał być pomyślny. Część z tych tradycji jest znana do dziś, inne zniknęły w mroku dziejów. Jak wyglądało powitanie wiosny na ludowo?

Pożegnanie zimy - Topienie Marzanny
Wrzucanie słomianej kukły do płynącej rzeki to jeden z najbardziej znanych obrzędów związanych z nadejściem wiosny. Choć obecnie jest on najczęściej praktykowany przez dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym to jego historia wiąże się z poważnymi kwestami. Marzanna, Śmiercicha czy Śmierztka – bo różne nazwy funkcjonują w całym kraju – była uosobieniem nie tylko zimy, ale wszystkiego, co złe.Wyobrażała śmierć, choroby, nieszczęścia i inne utrapienia. Kukłę robiono ze słomy i odpowiednio ubierano: w zwykłe płótno lub strojono jak młodą dziewczynę. Wiejskie dziewczęta nosiły Marzannę od domu do domu, aby oczyścić je z nieszczęść zimy. Po obejściu wszystkich domostw wychodziły za granicę miejscowości i paliły kukłę lub wyrzucały ją do rzeki. W ten sposób niszczono zimowe utrapienia i czekano na nowe, wiosenne życie. Obrzęd odbywał się najczęściej w czwartą niedzielę Wielkiego Postu.

Powitanie wiosny – chodzenie z gaikiem
Następnego dnia do wsi wprowadzano gaik (lato, lateczko lub podobnie). Była to duża gałąź np. sosnowa przystrojona wstążkami, kwiatami z bibuły, wydmuszkami jaj i innymi ozdobami. Dziewczęta chodziły z gaikiem po wsi, podobnie jak z Marzanną, wykrzykując radosne przyśpiewki. Za wniesienie gaika obdarowywano dzieci jajkami, plackami i drobnymi monetami. Wraz z wyjątkowym orszakiem do wsi zapraszano życie i wszystko, co dobre – obrzędowo rozpoczynano wiosnę.



Światowy Dzień Poezji

 

Światowy Dzień Poezji 

to święto obchodzone corocznie 21 marca,
ustanowione przez UNESCO jesienią 1999 roku. 

Celem tego dnia jest promocja czytania, pisania, publikowania i nauczania poezji na całym świecie. UNESCO zadeklarowało, że ten dzień ma "dać nowy impuls, aby docenić poezję oraz poprzeć krajowe, regionalne i międzynarodowe ruchy poetyckie".

Poezja

autor: Władysław Broniewski

Ty przy­cho­dzisz jak noc ma­jo­wa,
bia­ła noc, uśpio­na w ja­śmi­nie,
i ja­śmi­nem pach­ną two­je sło­wa,
i księ­ży­cem sen srebr­ny pły­nie,

pły­niesz ci­cha przez noce bez­sen­ne
- ci­chą nocą tak li­ście sze­lesz­czą-
szep­cesz sny, szep­cesz sło­wa ta­jem­ne,
w sło­wach ci­chych ską­pa­na jak w desz­czu...

To za mało! Za mało! Za mało!
Two­je sło­wa tu­ma­nią i kła­mią!
Pier­siom ży­wych daj od­dech za­pa­łu,
wiew sze­ro­ki i skrzy­dła do ra­mion!

18/03/2022

Europejski Dzień Mózgu

 

obchodzony jest 18 marca od 1998 roku.

Celem obchodów tego dnia jest zwiększenie wiedzy o tym organie oraz informowanie społeczeństwa o konieczności badań układu nerwowego. 

Mózg często jest określany jako „centrum dowodzenia” ludzkiego organizmu, ponieważ to dzięki niemu widzimy, słyszymy, czujemy, gromadzimy i przetwarzamy informacje. Ogólnie mówiąc – odpowiada za wszelkie bodźce docierające do naszego organizmu. Składa się on z dwóch półkul, w których  znajdują się zwoje mózgowe odpowiadające za poszczególne cechy i funkcje życiowe. Dzięki lewej półkuli mówimy i rozumiemy naszą mowę, czytamy, piszemy a także logicznie myślimy. Dzięki niej odczuwamy pozytywne emocje. Prawa półkula odpowiada za: kreatywność, myślenie abstrakcyjne, wyobraźnię, zdolności muzyczne, plastyczne i artystyczne, intuicję, oraz odczuwanie negatywnych stanów emocjonalnych. Mózg pracuje nawet wtedy kiedy śpimy a nieprawidłowa praca mózgu źle wpływa na cały organizm, dlatego warto zadbać o nasz mózg i stosować zróżnicowaną lecz zbilansowaną dietę.

Aby nasz mózg pracował lepiej i wydajniej należy pamiętać, aby w naszej diecie nie zabrakło: kwasów omega-3, witamin z grupy B (w tym kwasu foliowego), witamin D, C, A, E, a także minerałów: potasu, żelaza, magnezu, cynku, jodu, chromu i manganu. Dobre nawodnienie, antyoksydanty i lecytyna również wspomagają pracę mózgu. Niedostateczna ilość tych związków w organizmie może skutkować niepokojem, agresją, bólami głowy, problemami z zasypianiem, ciągłym zmęczeniem i stanami depresyjnymi.

Naszemu mózgowi szkodzą również:

  • palenie papierosów (w tym bierne),
  • dieta bogata w cukier, alkohol, sztuczne barwniki i aromaty,
  • przejadanie się, produkty typu fast food,
  • nadciśnienie, cukrzyca i nadwaga.

Mózg odpowiedzialny jest za prawidłowe funkcjonowanie całego naszego organizmu, dlatego tak ważne jest abyśmy zaczęli dbać o niego od najwcześniejszych lat. Wykazujmy troskę o niego poprzez dostarczanie odpowiedniej ilości snu, a także spożywanie różnorodnych posiłków opartych na Piramidzie Zdrowego Żywienia oraz bądźmy aktywni fizycznie – dzięki temu wesprzemy zdolności poznawcze naszego mózgu.


Źródło:

https://ncez.pl/

http://www.dlamozgu.pl/

PSSE w Krakowie (pssekrakow.pl)

 Opracowała: Karolina Ślęczkowska 

14/03/2022

Międzynarodowy Dzień Matematyki

 

proklamowany został Rezolucją 40. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w listopadzie 2019 roku. 

Obchody Dnia 14 marca mają stanowić zachętę do czerpania radości z matematyki oraz do podejmowania przez młodych ludzi dziesiątków wyzwań, jakie oferują organizowane na całym świecie wydarzenia, konkursy, zawody. 


Większa świadomość potencjału i możliwości nauk matematycznych ma ogromne znaczenie dla przeciwstawiania się wciąż nowym wyzwaniom pojawiającym się w dziedzinach takich jak sztuczna inteligencja, zmiany klimatyczne, energetyka oraz generalnie zrównoważony rozwój, nie mówiąc o jakości życia, zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się.

MATEMATYKA JEST WSZĘDZIE

w nauce i technologii:

  • Skuteczność wyszukiwarek internetowych wynika z zastosowania w nich doskonałych algorytmów matematycznych.
  • Kryptografia zapewniająca bezpieczną komunikację opiera się na teorii liczb.
  • Urządzenia do obrazowania medycznego, takie jak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny (MRI) pobierają dane liczbowe, które specjalny algorytm matematyczny przetwarza na obraz.
  • Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe gruntownie zmieniają świat, czego przykładem są choćby technika rozpoznawania obrazów i zapisu cyfrowego, automatyczne translatory, autonomiczne samochody sterowane przez komputer
  • Rozszyfrowanie ludzkiego genomu to wspólny triumf matematyki, statystyki i informatyki
  • Matematyka została wykorzystana do stworzenia pierwszego zdjęcia czarnej dziury.

Matematyka jest wszędzie w organizacji naszych społeczeństw:

  • Matematyka służy do optymalizacji sieci transportowych i komunikacyjnych.
  • Matematyka pomaga zrozumieć i kontrolować rozprzestrzenianie się epidemii.
  • Statystyka i optymalizacja matematyczna wykorzystywane są do efektywnego planowania i zarządzania systemami opieki zdrowotnej, ekonomicznej i społecznej.
  • Matematyka pomaga zaprojektować systemy wyborcze lepiej dostosowane do społecznych oczekiwań.
  • Matematyka pomaga zrozumieć ryzyko związane z zagrożeniami naturalnymi, takimi jak powodzie, trzęsienia ziemi, huragany i przygotować się na nie zawczasu, zmniejszając w ten sposób ryzyko katastrof.
  • Matematyka jest narzędziem rozwoju. Jak powiedział Nelson Mandela w czerwcu 1990 r. „Edukacja jest najpotężniejszą bronią, której można użyć do zmiany świata”. Matematyka jest istotną częścią edukacji, która daje ludziom siłę i otwiera nowe możliwości pracy.
  • Matematyka służy do przewidywania globalnych zmian klimatycznych i ich konsekwencji dla różnorodności biologicznej.
  • Techniki optymalizacji i analizy danych są potrzebne w dążeniu do zrównoważonego wykorzystywania zasobów naturalnych.
  • Sztuczna inteligencja jest wykorzystywana do wydobywania danych ze zdjęć satelitarnych i rysowania na tej podstawie map obszarów miejskich, przemysłowych, rolniczych i leśnych, tam gdzie nie ma możliwości uzyskania danych tradycyjnymi metodami.
  • Edukacja matematyczna stwarza dziewczętom i kobietom szansę na lepszą przyszłość.
  • Umiejętność liczenia i przyswajania wiedzy naukowej pomagają każdemu obywatelowi naszej Planety lepiej zrozumieć wyzwania przed którymi ona stoi.

Matematyka jest wszędzie, czymkolwiek się zajmujesz:

  • Matematyka stanowi inspirację dla artystów i muzyków: symetrie perspektywiczne, nachylenia, fraktale, krzywe geometryczne, powierzchnie i kształty; wzory, skale i dźwięki w muzyce.
  • Matematyka jest pomocna w grach strategicznych, począwszy od tryktraka czy szachów, a skończywszy na kostce Rubika czy grze Oware.
  • Matematyka jest niezbędna przy budżetowaniu.
  • W powszechnym użyciu są pojęcia matematyczne, takie jak konstruktor, rolnik, sprzedawca, rzemieślnik, sportowiec itp.
  • Na matematyce oparta jest technika geolokalizacji, zarówno astronawigacja, jak i współczesny GPS.
  • Matematyka stanowi podstawę oprogramowania naszych smartfonów.
  • Matematyka wykorzystywana jest przy tworzeniu filmów animowanych.
  • Czy chcesz kiedyś odwiedzić Marsa? Nie będzie to możliwe bez udziału matematyki.

Źródło: https://wmifs.prz.edu.pl/aktualnosci/14-marca-miedzynarodowy-dzien-matematyki-250.html

10/03/2022

DZIEŃ MĘŻCZYZNY

 

Międzynarodowy Dzień Mężczyzn 

obchodzony jest co roku 19 listopada od 1999 roku. Tradycja została zapoczątkowana w Trynidadzie i Tobago. Obecnie jest obchodzone w ponad 70 krajach. Dzień ten jest poświęcony zwracaniu uwagi na problemy występujących u mężczyzn zaburzeń psychicznych, toksycznej męskości oraz rosnącej liczbie samobójstw. Inicjatywa ma również promować zdrowe wzorce męskości.

ale... Dzień Mężczyzny w Polsce 

obchodzimy pod zupełnie inną datą 
niż w większości krajów.

W naszym kraju 
data 19 listopada się nie przyjęła, 
a panowie obchodzą swoje święto
dwa dni po Dniu Kobiet, 

czyli 10 marca

Dlaczego akurat w tym dniu?

Polski Dzień Mężczyzn ma związek ze świętem katolickim. Tego dnia w Kościele katolickim obchodzone jest nieoficjalne wspomnienie 40 Świętych Męczenników z Sebasty - rzymskich legionistów skazanych na śmierć za wyznawanie chrześcijaństwa. 




Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Dzie%C5%84_M%C4%99%C5%BCczyzn

https://kielce.tvp.pl/52710994/10-marca-dzien-mezczyzny


07/03/2022

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ KOBIET

 

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ KOBIET

Skąd takie święto?

Początki Międzynarodowego Dnia Kobiet wywodzą się z ruchów robotniczych w Ameryce Północnej i Europie. Pierwsze obchody Narodowego Dnia Kobiet odbyły się 28 lutego 1909 r. w Stanach Zjednoczonych. Zapoczątkowane zostały one przez Socjalistyczną Partię Ameryki.

W 1910 roku Międzynarodówka Socjalistyczna w Kopenhadze ustanowiła obchodzony na całym świecie Dzień Kobiet, który służyć miał krzewieniu idei praw kobiet oraz budowaniu społecznego wsparcia dla powszechnych praw wyborczych dla kobiet. 

19 marca 1911 roku po raz pierwszy Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzono w Austrii, Danii, Niemczech i Szwajcarii. Domagano się prawa kobiet do głosowania i obejmowania stanowisk publicznych, praw kobiet do pracy i szkoleń zawodowych oraz zaprzestania dyskryminacji w miejscu pracy. 

W latach 1913 i 1914 podczas Międzynarodowego Dnia Kobiet odbyły się demonstracje antywojenne. 

8 marca 1917 kobiety w Rosji zorganizowały strajki i protesty pod hasłem „chleb i pokój” rozpoczynając rewolucję lutową. Cztery dni później abdykował car, a rząd tymczasowy przyznał kobietom prawa wyborcze.

Po rewolucji październikowej, feministka bolszewicka Aleksandra Kołłontaj przekonała Lenina do ustanowienia 8 marca oficjalnym świętem w Rosji. Stało się tak, ale do 1965 roku był to normalny dzień pracy. 

8 maja 1965 roku dekretem Prezydium ZSRR Międzynarodowy Dzień Kobiet ustanowiono dniem wolnym od pracy „w celu upamiętnienia zasług kobiet sowieckich w budowie komunizmu, w obronie ojczyzny podczas wielkiej wojny ojczyźnianej, ich heroizm i bezinteresowność na froncie i na tyłach, a także w celu zaznaczenia dużego wkładu kobiet w umacnianie przyjaźni między narodami i walkę o pokój”.



W Polsce święto było popularne w okresie PRL
Z okazji tego dnia publikowano portrety kobiet różnych sektorów życia gospodarczego zgodnie z opinią Władysława Gomułki, że „nie ma dziś w Polsce dziedziny, w której kobiety nie odgrywałyby ważnej roli”. W zakładach pracy czy szkołach był obchodzony obowiązkowo. Była to okazja do uzupełniania braków w zaopatrzeniu, dlatego wręczano paniom takie dobra materialne jak rajstopy, ręcznik, ścierka, mydło, kawa. 

Dzień ten, podobnie jak inne uroczystości: Dzień Czynu Partyjnego, Dzień Hutnika, Dzień Drukarza, Dzień Pracownika Przemysłu Spożywczego – według niektórych istniał po to, aby obywatele nie zapomnieli o „przywiązaniu do Państwa Ludowego, miłości do wielkich idei pokoju i socjalizmu”. Świadczą o tym chociażby tytuły ówczesnych artykułów: „Kobiety w szeregach ORMO podejmują zobowiązania dla uczczenia swego święta”, „Tysiące kobiet stają w szeregach przodowników pracy”, „Kobiety uczczą swoje święto wzmożonym współzawodnictwem pracy”.


Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Dzie%C5%84_Kobiet

05/03/2022

Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych


„Kto ratuje jedno życie – ratuje cały świat”. 

6 marca to Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. 

Tego dnia wspominamy osoby, które w XX i XXI wieku 
z narażeniem życia sprzeciwiały się reżimom totalitarnym.

Święto ustanowił 10 maja 2012 roku Parlament Europejski z inicjatywy włoskiego Komitetu Światowego Ogrodu Sprawiedliwych – Gariwo. 

Data 6 marca została wybrana jako rocznica śmierci Mosze Bejskiego, który urodził się w 1921 roku w Działoszycach w województwie świętokrzyskim. Podczas wojny, po ucieczce z obozu pracy na Podgórzu, był ukrywany w Krakowie przez Mariana Włodarczyka. Aby nie narażać swojego przyjaciela, postanowił wrócić do obozu pracy. Trafił do Płaszowa, gdzie niedługo później przybył bezlitosny komendant Amon Goeth. Bejskiemu udało się dostać do fabryki Oskara Schindlera i doczekać końca wojny. Wyjechał do Izraela, gdzie został sędzią Sądu Najwyższego, zainicjował powstanie Ogrodów Sprawiedliwych w Jerozolimie oraz współtworzył definicję „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”.

Organizacja Gariwo postuluje utworzenie na całym świecie Ogrodów Sprawiedliwych na wzór jerozolimskiego ogrodu w Jad Waszem, gdzie uhonorowane są osoby, które ratowały Żydów w czasie Holokaustu. Pojęcie Sprawiedliwego ma uniwersalny charakter.Za „Sprawiedliwych” twórcy idei Europejskiego Dnia Pamięci uważają osoby, które ryzykowały własnym życiem, aby ocalić innych oraz tych, którzy występowali w obronie ludzkiej godności w okresie totalitaryzmu nazistowskiego i komunistycznego, w czasie ludobójstw i masowych mordów oraz wszystkich zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych w XX i XXI wieku. Ma on cel głównie edukacyjny, promujący postawy sprzeciwu wobec reżimów i pomocy osobom szykanowanym.

Ogrody Sprawiedliwych powstały już m.in. w Armenii, Bośni, Rwandzie, Włoszech i Francji, a także w Polsce - w czerwcu 2014 na skwerze im. generała Jana Jura-Gorzechowskiego na warszawskiej Woli otwarto pierwszy w Polsce Ogród Sprawiedliwych, gdzie posadzono sześć rajskich jabłoni, upamiętniających Jana Karskiego, Marka Edelmana, Tadeusza Mazowieckiego, Annę Politkowską, Magdalenę Grodzką-Gużkowską oraz Antonię Locatelli. Obok drzew na granitowych obeliskach umieszczono informacje o czynach osób uznanych za „Sprawiedliwe”. Co roku upamiętniane mają być kolejne trzy osoby – nie tylko Polacy, ale wszyscy, których zachowanie może stanowić wzór.

Pomysł wywodzi się od nadawanego w Jerozolimie tytułu Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata. Jego początki wiążą się z 1963 rokiem. Dotąd Medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata otrzymało ponad 27 tysięcy osób – wśród nich największą grupę stanowią Polacy. Są to m.in. Władysław Bartoszewski, Julian Grobelny i Zofia Kossak-Szczucka z Rady Pomocy Żydom „Żegota”, Mieczysław Fogg, piosenkarz, który ukrywał w swoim mieszkaniu rodzinę Ignacego Singera, Jan Dobraczyński, pisarz, Aleksander Kamiński, autor Kamieni na szaniec, Jan Karski, Czesław Miłosz, który udzielił pomocy rodzinie Seweryna Trossa, Józef i Wiktoria Ulmowie, których cała rodzina została rozstrzelana za ukrywanie Żydów, Rudolf Weigl, profesor biologii z Lwowa, który uratował dziesiątki osób, zatrudniając je w swoim Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami.


Źródło: http://busko.net.pl/europejski-dzien-pamieci-o-sprawiedliwych,,1,14,14,1,32009,n.html


04/03/2022

KAZIUKI

 to odbywający się od czterystu lat jarmark odpustowy w Wilnie w dzień świętego Kazimierza tj. 4 marca


Od niedawna organizowane są również w wielu polskich miastach (np. w Poznaniu, Szczecinie i Białymstoku) w niedzielę przypadającą po 4 marca, z inicjatywy Polaków, byłych mieszkańców Wilna lub ich potomków.

Tradycja kaziukowego jarmarku sięga początku XVII wieku, 7 listopada 1602 papież Klemens VIII ogłosił księcia Kazimierza Jagiellończyka świętym, uroczystość kanonizacyjna odbyła się dwa lata później w katedrze wileńskiej. 

W 1636 uroczyście przeniesiono relikwie do kaplicy ufundowanej przez Zygmunta III i Władysława IV, było to podniosłe wydarzenie, o którym powiadomiono władców wielu państw europejskich. Z tą uroczystością historycy wiążą początek jarmarku, który prawdopodobnie wówczas odbył się po raz pierwszy. Od tego czasu uroczyście obchodzono rocznicę przeniesienia relikwii, a świętu kościelnemu towarzyszył jednodniowy jarmark. 

W 1827 po raz pierwszy kupcy wileńscy wystąpili do rady miejskiej o rozszerzenie przywileju jarmarcznego na kilka dni, zmieniło to całkowicie jego formę i wielkość. Poza miejscowymi kupcami przyjeżdżali również handlarze z odległych miast i wsi, przywozili ze sobą towary, które wcześniej były w Wilnie mało znane. Targ początkowo mieścił się na placu Katedralnym, z czasem objął też sąsiednie ulice. Przyjezdni poza straganami ustawiali namioty, a w nich małe przenośne warsztaty. Na ten okres datuje się pojawienie się w sprzedaży piernikowych serc, które z czasem stały się najbardziej rozpoznawalnym produktem. 

W 1901 władze carskie postawiły na placu Katedralnym pomnik Katarzyny II, równocześnie uporządkowały jego otoczenie. Zmiany te wymusiły przeniesienie jarmarku w miejsce pozwalające na swobodny handel. Wybór padł na wybrukowany po 1875 plac Łukiski, od 1900 odbywał się tam jarmark świętojerski, Kaziuk po raz pierwszy odbył się na placu Łukiskim w 1904. W tym czasie poza kupcami wileńskimi większą część handlujących stanowili rzemieślnicy i chłopi z całej Litwy, liczba straganów stale rosła i w kulminacyjnym momencie wynosiła ponad 2400. Po wybudowaniu Zielonego Mostu część straganów ustawiano na tzw. Rynku Łukiskim (obecny pl. Waszyngtona), pomiędzy placem Łukiskim na Wilią. I wojna światowa znacznie zmniejszyła rozmiary jarmarku kaziukowego, ale na początku lat 30. XX wieku dzięki aktywnemu wsparciu władz odnowiono tradycję kupiecką. 

W 1936 plac Łukiski władze przemianowały na plac marsz. Józefa Piłudskiego i postanowiły nadać mu reprezentacyjny charakter, odbywający się dwa razy w tygodniu targ przeniesiono całkowicie na Rynek Łukiski. W 1937 podniesiono znacznie opłatę targową, co uderzyło w najuboższą część kupców, czyli chłopów i rzemieślników handlujących tradycyjnym asortymentem. W 1939 Kaziuk odbył się tylko na Rynku Łukiskim. 

W czasie II wojny światowej jarmark odbywał się w bardzo ograniczonej formie, w czasach sowieckich ze względów ustrojowych niechętnie patrzono na prywatny handel, z tego powodu wybór towarów był bardzo ograniczony. W 1952 po ustawieniu na placu Łukiskim pomnika Włodzimierza Lenina władze nakazały przenieść jarmark na plac Kalwaryjski (wówczas plac Dzierżyńskiego), wybór nie był odpowiedni, obszar targowiska był bardzo ograniczony, co wpływało na liczbę kupców. Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości Kaziuk powrócił na plac Katedralny i okoliczne ulice.

Współcześnie to trzydniowy kiermasz odbywający się w różnych miejscach miasta połączony z występami artystycznymi. Można tu spotkać wiele ciekawych wyrobów rzemiosła ludowego i artystycznego. Kaziuki stały się popularne również w innych miastach Litwy, a także np. w Grodnie na Białorusi. 


Źródło: https://nikidw.edu.pl/2021/03/05/kaziuki-jarmark-odpustowy-w-dzien-sw-kazimierza/

03/03/2022

Międzynarodowy Dzień Pisarzy

 

3 marca

obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Pisarzy, który ustanowiony został w 1984 roku przez PEN Club. Jego celem jest promowanie literatury, oraz obrona wolności słowa i rozwój społeczności pisarzy na całym świecie. 

Korzystając z okazji, przypominamy o możliwości poczucia się pisarzami przez udział w konkursie "Wydajemy własną książkę".

PEN Club to Międzynarodowe Stowarzyszenie Pisarzy założone w 1921 roku w Londynie przez Catherine Amy Dawson Scott. Jego pierwszym przewodniczącym był John Galsworthy, a w gronie pierwszych członków PEN Clubu znaleźli się m.in. Joseph Conrad, George Bernard Shaw i H.G. Wells. Przewodniczącymi PEN Clubu byli również m.in. Alberto Moravia, Heinrich  Böll, Arthur Miller i Mario Vargas Llosa.

Od początku głównym celem stowarzyszenia jest promowanie przyjaźni i intelektualnej współpracy między pisarzami oraz obrona wolności słowa i rozwój społeczności pisarzy na świecie. Kieruje się zasadą, że literatura spełnia istotną rolę w rozwoju współpracy międzynarodowej. Jest to organizacja niepolityczna i pozarządowa, związana z UNESCO oraz Komisją Ekonomiczno-Społeczną Narodów Zjednoczonych.

PEN Club składa się z oddziałów lokalnych, które reprezentują swoich członków, nie kraje. Członkostwo dostępne jest dla wszystkich wykwalifikowanych pisarzy, dziennikarzy, tłumaczy, historyków oraz wszystkich zaangażowanych na polu literatury niezależnie od narodowości, rasy czy religii. Każdy z członków musi podpisać regulamin PEN Clubu i tym samym go zaakceptować.

3 marca 1984 roku PEN Club ustanowił literackie święto – Międzynarodowy Dzień Pisarzy.

„Nocny stolik” to cykl rozmów o czytaniu i literaturze z czołowymi postaciami polskiej kultury prowadzony na stronie Instytutu Książki. Zapraszamy do zapoznania się z zamieszczonymi tam wywiadami.

Zachęcamy też do obejrzenia prezentacji o autorkach piszących dla dzieci i młodzieży:
Nasze autorki

Źródło: https://instytutksiazki.pl/

02/03/2022

POPIELEC

ŚRODA POPIELCOWA

tzw. POPIELEC

staropolska 

WSTĘPNA ŚRODA


Koniec karnawału,

w kalendarzu katolickim jest to pierwszy dzień wielkiego postu. 

Przypada na 46 dni kalendarzowych przed Wielkanocą
(okres postu to 40 dni, bez wliczania niedziel).

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa poszczono przez okres 40 godzin – w Wielki Piątek i Wielką Sobotę. Post trwający przez 40 dni poprzedzających święto Paschy chrześcijańskiej, najprawdopodobniej rozpowszechnił się w pierwszej połowie IV w. 

 Od początku V w. silniej akcentowano święto Zmartwychwstania Pańskiego, a tym samym do wielkiego postu włączono Wielki Piątek i Wielką Sobotę. 

Aktualna długość Wielkiego Postu ukształtowała się pod koniec pontyfikatu papieża Grzegorza Wielkiego, czyli przełomie VI i VII wieku. 

Późniejsza nazwa „Środa Popielcowa” wywodzi się z rytów sakramentu pokuty. Począwszy od połowy V wieku, w poniedziałek następujący po pierwszej niedzieli wielkiego postu wypełniano obrzęd wypędzania publicznych pokutników, na których ciążyły duże przewinienia. Pokutnicy przystępowali do tajnej spowiedzi przed biskupem (albo wyznaczonym przez niego delegatem), po czym, o wyznaczonej godzinie stawiali się przed wejściem do kościoła. Byli wprowadzani do środka, a biskup i prezbiterzy posypywali im głowy popiołem. Wypowiadano przy tym formułę pochodzącą z biblijnego wersetu: „Pamiętaj człowiecze, że jesteś prochem i w proch się obrócisz; czyń pokutę, abyś miał życie wieczne” (Rdz 3,19). Następnie biskup kropił wodą święconą ich, a następnie przeznaczone dla nich ubrania pokutne. Po Litanii do Wszystkich Świętych (podczas jej odmawiania leżeli na posadzce kościoła) byli wypędzani na zewnątrz. Od początku VII wieku obrzęd ten był sprawowany już w środę, przed pierwszą niedzielą wielkiego postu. W wieku X do obrzędu, obok publicznych pokutników, stawali także zebrani wyznawcy. Synod w Benewencie (1091) zalecał wiernym udział w takim obrzędzie, jako znak rozpoczęcia postu. Kolejnym aktem utwierdzenia rytuału, była akceptacja papieża Urbana II, który zalecał stosowanie go przez biskupów i prezbiterów. Później obrzęd został powielony w średniowiecznych pontyfikałach .

Według obrzędów katolickich tego dnia kapłan posypuje głowy wiernych popiołem. Obrzęd ten ma miejsce w czasie liturgii słowa po homilii i zastępuje akt pokuty. Kapłan ze złożonymi rękami zachęca najpierw wiernych, by zjednoczyli się z nim w modlitwie błagalnej o poświęcenie popiołu. Mszał Rzymski określa dwie formuły modlitewne. W obu jest mowa o czterdziestodniowym okresie pokuty i błaganiu o oczyszczenie z grzechów, przez który ma przygotować wiernych do uczestnictwa w Misterium Paschalnym Chrystusa. Następnie następuje właściwy obrzęd posypania. Wierni zbierają się przy stopniu komunijnym, a kapłan posypując ich głowy mówi: Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię lub prochem jesteś i w proch się obrócisz. Zaleca się śpiew następujących antyfon, zaczerpniętych z Pisma Świętego (Jl 2,13; Jl 2,17; Est 13,17; Ps 51,3) lub pieśni pokutnych, np. Bądź mi litościw, Boże nieskończony. Jeśli obrzęd ma miejsce w czasie mszy św., następuje po nim modlitwa powszechna i liturgia eucharystyczna.

W Środę Popielcową katolików obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych (od 14. roku życia) i post ścisły (między 18. a 60. rokiem życia), czyli ograniczenie liczby posiłków do dwóch lekkich i jednego do syta w ciągu dnia.


Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Popielec

https://www.tvp.info/18916138/nadchodzi-czas-pokuty-katolicy-posypuja-dzis-glowy-popiolem


.